Nh×n l¹i lÞch sö ViÖt Nam tõ céi nguån
®Õn ®êi vua An D­¬ng V­¬ng

   Nh÷ng kÕt qu¶ cña c¸c cuéc kh¶o cæ häc vµi chôc n¨m gÇn ®©y cho thÊy, ViÖt Nam trong bèi c¶nh chung cña c¶ khu vùc §«ng-Nam ¸ n»m trong khu vùc quª h­¬ng cña loµi ng­êi. ViÖt Nam còng lµ mét trong nh÷ng trung t©m n«ng nghiÖp ®Çu tiªn cña thÕ giíi. NÒn v¨n minh s«ng Hång b¾t ®Çu tõ h¬n 4000 n¨m tr­íc ®· ®¹t ®Õn ®Ønh cao b»ng mét nhµ n­íc s¬ khai: nhµ n­íc cña c¸c ®êi Vua Hïng - An D­¬ng V­¬ng ®· t¹o lËp mét nÒn t¶ng v÷ng bÒn cho sù ph¸t triÓn cña quèc gia - d©n téc ViÖt Nam sau nµy. (Xem tiÕp)  

§Çu trang

Ng« QuyÒn vµ chiÕn th¾ng B¹ch §»ng

   N¨m 938, m­în cí gióp tªn ph¶n quèc KiÒu C«ng TiÔn, qu©n Nam H¸n do Ho»ng Th¸o cÇm ®Çu ®· tiÕn vµo n­íc ta qua ®­êng s«ng B¹ch §»ng. BiÕt tr­íc m­u ®å cña ®Þch, Ng« QuyÒn cho dùng trËn ®Þa cäc d­íi lßng s«ng B¹ch §»ng, lîi dông n­íc thñy triÒu ®¸nh tan ®éi qu©n x©m l­îc, giÕt t­íng Ho»ng Th¸o. ChiÕn th¾ng B¹ch §»ng n¨m 938 më ra mét kû nguyªn míi: kû nguyªn ®éc lËp l©u dµi vµ ph¸t triÓn rùc rì cña ®Êt n­íc. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Kh¸ng chiÕn chèng x©m l­îc Nam H¸n

D­¬ng §×nh NghÖ kh«i phôc quyÒn tù chñ
(931 - 937)

   Khóc Thõa Mü thay cha lµ Khóc H¹o trÞ v× ®Êt n­íc ®· kh«ng chÞu thÇn phôc nhµ Nam H¸n. M­în cí nµy, n¨m 930, qu©n Nam H¸n ®· kÐo qu©n sang x©m l­îc n­íc ta. Ngay sau ®ã, D­¬ng §×nh NghÖ, mét t­íng cò cña hä Khóc ë Thanh Hãa ®· chiªu tËp nghÜa binh nhanh chãng ®¸nh tan ®¹o qu©n x©m l­îc, gi¶i phãng thµnh §¹i La, kh«i phôc chñ quyÒn ®Êt n­íc. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Khóc Thõa Dô dùng quyÒn tù chñ

   Cuèi thÕ kû thø chÝn, nh©n lóc t×nh h×nh nhµ §­êng rèi lo¹n, mét hµo tr­ëng ë Cóc Bå, Hång Ch©u (Ninh Giang, H¶i D­¬ng) lµ Khóc Thõa Dô ®· næi dËy chiÕm thµnh Tèng B×nh (Hµ Néi), tù x­ng lµ tiÕt ®é sø. Tuy vÉn mang danh hiÖu mét chøc quan nhµ §­êng song «ng ®· thËt sù giµnh l¹i quyÒn tù chñ cho d©n téc. §ã lµ c¬ së rÊt quan träng ®Ó ng­êi ViÖt sau nµy giµnh chñ quyÒn ®éc lËp hoµn toµn. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Khëi nghÜa cña ng­êi ViÖt thÕ kû 8-10

   Trong suèt 3 thÕ kû tõ 8-10, ng­êi ViÖt kh«ng ngõng næi dËy chèng ¸ch ®« hé cña nhµ §­êng. §¸ng chó ý nhÊt lµ c¸c cuéc khëi nghÜa cña Phïng H­ng (766-779) vµ D­¬ng Thanh (819-820). Cã thÓ xem c¸c cuéc khëi nghÜa nµy lµ nh÷ng cuéc tËp d­ît lín ®Ó nh©n d©n ViÖt Nam giµnh th¾ng lîi hoµn toµn vµo thÕ kû 10. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Cuéc khëi nghÜa Mai Thóc Loan (722)

§Çu trang

TriÖu Quang Phôc giµnh l¹i ®éc lËp d©n téc

§Çu trang

Khëi nghÜa Lý BÝ vµ Nhµ n­íc V¹n Xu©n
(542 - 602)

   Nöa ®Çu thÕ kû thø s¸u, n­íc ViÖt ph¶i chÞu ¸ch ®« hé tµn b¹o cña nhµ L­¬ng. N¨m 542, Lý BÝ - mét hµo tr­ëng quª ë huyÖn Th¸i B×nh (cã lÏ thuéc vïng hai bê s«ng Hång, trªn thÞ x· S¬n T©y) - ®· phÊt cê khëi nghÜa vµ thµnh c«ng nhanh chãng. N¨m 544, Lý BÝ tù x­ng lµ hoµng ®Õ (Lý Nam §Õ), ®Æt tªn n­íc lµ V¹n Xu©n. Song ngay sau ®ã, nhµ L­¬ng l¹i ®em qu©n sang x©m l­îc n­íc V¹n Xu©n non trÎ, qu©n cña Lý BÝ thÊt b¹i, ph¶i rót vÒ Tam N«ng (VÜnh Phóc). Hai n¨m sau, Lý Nam §Õ mÊt, vÞ t­íng trÎ TriÖu Quang Phôc ®­îc trao quyÒn chØ huy cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n L­¬ng. (Xem tiÕp)

§Çu trang

N­íc ViÖt tõ sau Tr­ng V­¬ng
®Õn tr­íc Lý Nam §Õ
(ThÕ kû 1 - 6)

   Trong suèt 6 thÕ kû (tõ sau thÊt b¹i cña Tr­ng V­¬ng tíi tr­íc cuéc khëi nghÜa cña Lý Nam §Õ), ®êi sèng kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi cña ng­êi ViÖt ph¶i chÞu nh÷ng biÕn ®æi to lín. MÆc dÇu chÝnh quyÒn ®« hé cña c¸c triÒu ®¹i phong kiÕn Trung Quèc ra søc ®µn ¸p, k×m nÐn, song d©n téc ViÖt vÉn kh«ng ngõng ®Êu tranh duy tr× cuéc sèng, ph¸t triÓn kinh tÕ, duy tr× b¶n s¾c v¨n hãa vµ giµnh l¹i quyÒn ®éc lËp. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Cuéc khëi nghÜa Hai Bµ Tr­ng

    N­íc ¢u L¹c mÊt, bän quan l¹i cai trÞ nhµ H¸n ra søc v¬ vÐt, bãc lét tµn b¹o vµ thùc hiÖn ©m m­u ®ång hãa ®èi víi ng­êi ViÖt. N¨m 40, hai chÞ em Tr­ng Tr¾c vµ Tr­ng NhÞ lµ con g¸i L¹c t­íng thuéc dßng dâi Hïng V­¬ng ë Mª Linh (nay thuéc Hµ T©y, VÜnh Phóc) ®· phÊt cê næi dËy, trong vßng kh«ng ®Çy mét th¸ng ®· thu phôc toµn bé c¸c thµnh tr× bÞ chiÕm ®ãng. Cuéc khëi nghÜa th¾ng lîi kh«ng chØ giµnh l¹i ®éc lËp mµ cßn kh¼ng ®Þnh b¶n s¾c v¨n hãa, tinh thÇn bÊt khuÊt cña d©n téc ViÖt. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Cuéc kh¸ng chiÕn chèng TriÖu

   N­íc ¢u L¹c thêi An D­¬ng V­¬ng lµ mét quèc gia hïng m¹nh, cã vò khÝ tèt, thµnh Cæ Loa kiªn cè, nh©n d©n ®oµn kÕt, ®· nhiÒu lÇn ®¸nh b¹i qu©n x©m l­îc cña TriÖu §µ. Nh­ng chØ v× chñ quan, An D­¬ng V­¬ng m¾c m­u kÕ cña ®Þch, xa rêi nh©n d©n, xa rêi nh÷ng ng­êi c­¬ng trùc tµi giái nªn ®· ®Ó n­íc ¢u L¹c r¬i vµo tay nhµ TriÖu (kho¶ng n¨m 179 tr.CN), më ®Çu thêi kú B¾c thuéc kÐo dµi h¬n mét ngh×n n¨m. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Thµnh Cæ Loa

Thµnh Cæ Loa ë §«ng Anh, Hµ Néi - trung t©m cña n­íc ¢u L¹c ®êi An D­¬ng V­¬ng, lµ mét kú c«ng lao ®éng cña ng­êi ViÖt cæ trong buæi ®Çu dùng n­íc. Ng­êi ViÖt thêi ®ã ®· biÕt nghiªn cøu t­êng tËn vµ lîi dông ®Þa h×nh mét c¸ch th«ng minh, s¸ng t¹o ®Ó x©y dùng c«ng tr×nh qu©n sù kiªn cè, ho¹t ®éng theo c¸ch kÕt hîp gi÷a qu©n bé vµ qu©n thñy. Thµnh Cæ Loa kh«ng chØ cho thÊy nh÷ng tiÕn bé vÒ kü thuËt x©y dùng nghÖ thuËt qu©n sù cña ng­êi ViÖt cæ mµ cßn thÓ hiÖn mét b­íc ph¸t triÓn míi cña nhµ n­íc vµ x· héi ¢u L¹c.  (Xem tiÕp)

§Çu trang

Sù ph¸t triÓn cña nhµ n­íc ¢u L¹c

Cæng ®Òn Cæ Loa.

   N­íc ¢u L¹c chØ tån t¹i trong gÇn 30 n¨m (kho¶ng 208-179 tr­íc C«ng nguyªn) song ®Ó l¹i nh÷ng dÊu Ên quan träng. Kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa thêi ¢u L¹c tiÕp tôc ph¸t triÓn trªn c¬ së nh÷ng thµnh tùu cña n­íc V¨n Lang. Do yªu cÇu chèng ngo¹i x©m, kü thuËt qu©n sù cã nh÷ng tiÕn bé v­ît bËc. §Æc biÖt, thêi kú nµy cã thµnh Cæ Loa lµ mét c«ng tr×nh kiÕn tróc qu©n sù næi tiÕng thÓ hiÖn nhiÒu chØ tiªu ph¸t triÓn cña n­íc ¢u L¹c. (Xem tiÕp)

§Çu trang

N­íc ¢u L¹c

   TiÕp sau n­íc V¨n Lang ®êi Hïng V­¬ng lµ ¢u L¹c ®êi An D­¬ng V­¬ng. N­íc ¢u L¹c ra ®êi trªn c¬ së sù hîp nhÊt cña céng ®ång ng­êi ¢u ViÖt vµ L¹c ViÖt. Hai céng ®ång nµy vèn cã quan hÖ kh¸ mËt thiÕt, ®· cïng nhau ®¸nh tan qu©n TÇn x©m l­îc. Kinh ®« cña n­íc ¢u L¹c ®­îc dêi tõ Phong Ch©u, B¹ch H¹c, Phó Thä, xuèng Cæ Loa, §«ng Anh, ngo¹i thµnh Hµ Néi. (Xem tiÕp)

§Çu trang

X· héi V¨n Lang

   Trong thêi ®¹i V¨n Lang, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi d©n ®· ph¸t triÓn kh¸ cao, ý thøc céng ®ång vÒ d©n téc, ®Êt n­íc ®· h×nh thµnh vµ ngµy cµng ®­îc cñng cè. C¸c nhµ sö häc kh¼ng ®Þnh: §Õn giai ®o¹n nµy ®· xuÊt hiÖn nÒn v¨n minh cæ x­a nhÊt cña ng­êi ViÖt - nÒn v¨n minh s«ng Hång (hay cßn gäi lµ v¨n minh V¨n Lang, v¨n minh §«ng S¬n). Víi nÒn v¨n minh s«ng Hång ®Êt n­íc ViÖt Nam ®· b­íc vµo mét kû nguyªn míi: kû nguyªn më ®Çu sù nghiÖp dùng n­íc vµ gi÷ n­íc, kû nguyªn v¨n minh ®Çu tiªn cña d©n téc. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Nhµ n­íc V¨n Lang vµ c¸c Vua Hïng

   Nhµ n­íc V¨n Lang ra ®êi vµo kho¶ng thÕ kû 7 tr­íc C«ng nguyªn, trªn c¬ së sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi kh¸ cao cña c­ d©n thêi ®¹i v¨n hãa §«ng S¬n vµ qu¸ tr×nh liªn minh c¸c bé l¹c ë l­u vùc s«ng Hång, s«ng C¶ vµ s«ng M·. Nhµ n­íc ®Çu tiªn nµy tuy cã tæ chøc ®¬n gi¶n song cã mét vÞ trÝ quan träng trong viÖc cè kÕt toµn bé céng ®ång c­ d©n sèng trªn ®Êt ViÖt Nam thêi bÊy giê ®Ó dùng n­íc vµ gi÷ n­íc. (Xem tiÕp)

§Çu trang

Thêi dùng n­íc

   Sau hµng tr¨m ngh×n n¨m lao ®éng vµ s¸ng t¹o, tõ nh÷ng c«ng cô ®¸ cò th« s¬ ®Õn sù ph¸t minh ra kü thuËt luyÖn kim vµ nghÒ n«ng trång lóa n­íc, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ng­êi nguyªn thñy ViÖt Nam ngµy cµng ®­îc n©ng cao. §Õn giai ®o¹n v¨n hãa §«ng S¬n (kho¶ng tõ thÕ kû 3 (tr­íc c«ng nguyªn), ®· h×nh thµnh nh÷ng tiÒn ®Ò vÒ kinh tÕ, x· héi ®Ó ra ®êi mét l·nh thæ chung, mét nÒn v¨n hãa, v¨n minh chung vµ mét tæ chøc chÝnh trÞ, x· héi chung. §ã lµ Nhµ n­íc V¨n Lang - ¢u L¹c (kho¶ng thÕ kû 7-8 tr­íc c«ng nguyªn). (Xem tiÕp)

§Çu trang

Ng­êi nguyªn thñy trªn ®Êt ViÖt Nam

   C¸c nhµ kh¶o cæ häc ®· t×m thÊy nhiÒu dÊu vÕt cña ng­êi v­în trªn ®Êt ViÖt Nam c¸ch nay kho¶ng nöa triÖu n¨m. Ng­êi hiÖn ®¹i (ng­êi kh«n ngoan) còng tõng sèng ë ViÖt Nam c¸ch nay kho¶ng tõ 10.000 ®Õn 18.000 n¨m. Tr¶i qua c¸c nÒn v¨n hãa S¬n Vi, Hßa B×nh, B¾c S¬n, Phïng Nguyªn, ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña c­ d©n trªn ®Êt ViÖt Nam ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn lín. Thùc tÕ lÞch sö kh¼ng ®Þnh ViÖt Nam lµ mét trong nh÷ng trung t©m ph¸t minh n«ng nghiÖp sím nhÊt thÕ giíi. (Xem tiÕp)

§Çu trang

§Êt n­íc vµ con ng­êi

   D©n téc ViÖt Nam cã lÞch sö l©u ®êi víi nhiÒu thµnh tùu vµ chiÕn c«ng huy hoµng rÊt ®¸ng tù hµo mµ mäi ng­êi d©n ®Êt ViÖt ®Òu cÇn biÕt. Chñ tÞch Hå ChÝ Minh tõng nãi:

D©n ta ph¶i biÕt sö ta
Cho t­êng gèc tÝch n­íc nhµ ViÖt Nam

   Theo yªu cÇu cña nhiÒu b¹n ®äc, Nh©n D©n ®iÖn tö sÏ lÇn l­ît giíi thiÖu kh¸i qu¸t toµn bé lÞch sö h¬n bèn ngh×n n¨m cña ®Êt n­íc ViÖt Nam. (Xem tiÕp)